Keevâtliih tááiđuh já jieš pyevtittem

Teknisiih vuáđutááiđuh

Arâšoddâdem

…pargeeh visásmitteh, et piergâseh, moh ovdedeh digitallii mättim, láá ulmemiäldásii kiävtust. Táárbu mield pargeeh muštâleh arâšoddâdem uárnejeijei oppâmpirrâsân kyeskee vááijuvvuođâin.
…pargeeh uápásmitteh oppâmpirrâs tvt-piergâsijd párnáid. Sij máttáátteleh párnáiguin tom, et teknologia lii luándulâš uási oppâmpirrâsist.
…pargeeh čäittih ovdâmeerhâ teknologia ulmemiäldásii kevttimist aargâst.
…párnááh máttáátteleh kevttiđ piergâsijd já mašinijd torvolávt já huolâlávt oovtâst pargeiguin.
…párnááh totkeh já imâšteleh teknologia aargâ pirrâsijn oovtâst pargeiguin.

…pargoviehâ uásálist máhđulâšvuođâi mield tievâsmittemškovliimân, mii lohtâs digitallii mättim oovdedmân.
…pargeeh tietih, et kost finnee torjuu digitallij pirrâsij kevttimân, já oceh tom táárbu mield.

…pargeeh savâsteleh aitârdeijeiguin máhđulâšvuođâst kevttiđ párnái jieijâs piergâsijd já mašinijd.
…párnááh totkeh sierâidis já toi toimâmprinsiipijd oovtâst pargeiguin.
…párnááh máttáátteleh pieijâđ joton já časkâdiđ moobilpiergâs. Sij máttáátteleh luođiđ tom.
…párnááh hárjutteleh kevttiđ moobilpiergâsij jiešvuođâid já tooimâid.

…párnááh máttáátteleh piergâsij noomâid já tubdâđ táválumosijd symbolijd.
…pargeeh já párnááh savâsteleh tast, mii lii internet. Párnááh máttáátteleh oovtâst pargeiguin, mii lii laađân já maid laađđâm meerhâš.

…párnááh totkeh já keččâleh jieškote-uvlágán puállupeevdijd. Párnááh hárjutteleh jieškote-uvlágán vuovijd stivriđ piergâs oovtâst pargeiguin.

Ovdâmáttááttâs

…párnááh aicâdeh já uápásmuveh aargâ teknologian.
Pargeeh savâsteleh siiguin teknologia merhâšuumeest párnái elimist.

…párnááh máttáátteleh digitallij pirrâsij kevttim- já toimâmprinsiipân lohtâseijee sánáduv.

…párnááh máttáátteleh hammiđ já nuávdittiđ oovtâkiärdánijd ravvuid, moh lohtâseh digitallijd palvâlussáid.

…párnááh máttáátteleh puálui tedâččemtááiđuid já puállupeevdi vuáđutääsi kevttim sehe uápásmuveh säplig kevttimân.

Iheluokain 1-2 uáppee

…párnááh máttáátteleh puálui tedâččemtááiđuid já puállupeevdi vuáđutääsi kevttim sehe uápásmuveh säplig kevttimân.
…máttá kieđâvuššâđ piergâsijd, uálgipiergâsijd já anokáálvuid huolâlávt. Sun máttá toimâđ, jis piergâs cuovkkân já láppoo.

…máttá nube ulmuu laiđiittâsâst lahteđ piergâs sraŋgâttes viärmán.
…máttá čáládâttâđ piergâsân já pirrâsáid jieijâs kevtteetubdâlduvváin já syelisaanijn.
…máttá toi piergâsij vuáđutooimâid, moh sust láá kiävtust.
…máttá táárbu mield printtiđ.

…äddee, maid suu kiävtust leijee digitallij pirrâsij kuávdáš toimáid lohtâseijee tuáváduvah já symboleh merhâšeh.
…äddee, mii lii internet, mii lii laađân já maid laađđâm meerhâš. Sun máttá kevttiđ laađân.
…iärut kevttimvuáháduv já ohjelm/heiviittâs.

…máttá nuávdittiđ oovtâkiärdánijd ravvuid, ko lii pargeeldmin digitallii pirrâsist. Sun máttá muštâliđ, et maid parga.

…máttá kevttiđ jieškote-uvlágán vuovijd stivriđ piergâs já piemmâđ teevstâ.

Uáppee máttá čuávdiđ piergâsij táválijd hemâdâstábáhtusâid.
Uáppee äddee piergâsij asâttâsâid já máttá mutteđ taid ulmemiäldásávt.
Uáppee máttá luođiđ já väldiđ kiävtun loválijd heiviittâsâid.
Uáppee tobdá maidnii teknologian lohtâseijee mittedemnáál jiešvuođâid já mitto-ohtâduvâid.

Iheluokain 3-6 uáppee

…äddee piergâsij, ohjelmij já palvâlusâi maaŋgâpiälásâšvuođâ.
…äddee jieškote-uv oppâamnâsáid tijpâlijd vuovijd kevttiđ teknologia.
…äddee digitallij pirrâsij kevttim- já toimâmloogik.
…máttá toimâđ táválumosijn hemâdâstábáhtusâin, moh piergâs kevtidijn šaddeh.
…tobdá jieškote-uvlágán vuovijd lahteđ piergâsijd já uálgipiergâsijd, meid sraŋgâttáá. Sun máttá kevttiđ lohtum uálgipiergâsijd.

…máttá lahteđ piergâs sraŋgâttes viärmán.
…äddee já máttá mutteđ kevttimvuáháduv asâttâsâid.
…árvuštâl printtim táárbu já máttá printtimasâttâsâi vuáđutooimâid.

…máttá kuvviđ jieijâs kevttim digitallii pirrâs ääšimiäldásij tuáváduvâiguin.
…äddee, et tiätuvuárkkáformaateh láá maaŋgâlágáneh.
…máttá sirdeđ tiätuvuárháid jieškote-uv pirrâsijn.

…máttá hammiđ ravvuid mudoi mield já nuávdittiđ mudoi mield hämmejum ravvuid ko lii toimâmin digitallii pirrâsist.

…hárjuttâl love suormâ čäällimvuáháduv. Sun hárjuttâs njyebžilis teevstâ pyevtittem toi piergâsijguin, moh sust láá alnees kiävtust.

Iheluokain 7-9 uáppee

…kiävttá njyebžilávt tuáváduvâid, moh lohtâseh digitallijd pirrâsáid.
…kiävttá jieškote-uvlágán tiätuvuárkkátiijpâid rievtis ohjelmijguin.

…haaldâš teknologian lohtâseijee mittedemnáál jiešvuođâid já toi mitto-ohtâduvâid.

…pyevtit já kieđâvuš teevstâ njyebžilávt toin piergâsáin, mii sust lii kiävtust.

Uáppee iššeed eres uáppeid digitallijn pirrâsijn toimâmist.
Uáppee čuávu teknologia kevttimân lohtâseijee äigikyevdilii savâstâllâm.
Uáppee ocá čuávdusijd piergâsij já digitallij pirrâsij muálkkáás čuolmáid maaŋgâlágán käldein.

Toimâm jieškote-uv pirrâsijn

Arâšoddâdem

…pargeeh tobdeh já kevttih ulmemiäldásávt digitallijd palvâlusâid, moh kyeskih párnáá arâšoddâdmân já ovdâmáttááttâsân.
…pargeeh kevttih digitallijd palvâlusâid pedagogisii dokumentistmist aktivlávt.
…pargeeh kevttih digitallijd palvâlusâid iššeen ovdánem já oppâm tuárjumist.
…pargeeh kevttih digitallijd pirrâsijd iššeen oppâmpirrâsist maaŋgâáiculávt.
…párnááh oovtâst pargeiguin uápásmuveh heiviittâssáid keččâlâdmáin já sierâdâlmáin oppâmvijđoduvâi fáádái peht.

…párnááh oovtâst pargeiguin spellih já totkeh speelâi logikijd. Párnááh keksejeh uđđâ speelâid já hammiisteleh uápis speelâid.
…kiävttojeh iššeen digitallij pirrâsij speelâmiäldásiih elementeh.

Ovdâmáttááttâs

…párnááh kevttih heiviittâsâid maaŋgâpiälásávt já aicâdeh toi kuávdáš toimâmprinsiipijd.

Iheluokain 1-2 uáppee

…tiätá, magareh digitalliih palvâlusah škoovlâst láá kiävtust já máttá čáládâttâđ tooid. Sun máttá kevttiđ digitallijd palvâlusâid iheluoka tááhust rijttájeijee vuovvijn.
…máttá nube ulmuu laiđiittâsâst sirdeđ já kieđâvuššâđ tiäđu digitallij pirrâsij kooskâ.
…máttá nube ulmuu laiđiittâsâst kevttiđ digitallijd palvâlusâid pargoi vuástáväldimân já maaccâtmân.
…máttá nube ulmuu laiđiittâsâst kevttiđ (máttááttâs ulgguubiälásijd) páihálávt kiävtust leijee vuáháduvâid, main láá uáppee škoovlâjotteem tááhust teháliih tiäđuh.

…máttá lekkâđ já toppâđ heiviittâsâid já jotteeđ toi kooskâ.
…máttá nube ulmuu laiđiittâsâst adeliđ vuoigâdvuođâid digitallijd palvâlussáid.

…hárjuttâl digitallii palvâlusâst leijee jiešvuođâ iššijn hammiđ kove tast, maht suu oppâm ovdán.

Uáppee máttá uuccâđ heiviittâskäävpist olssis mielâkiddiiváid heiviittâsâid.
Uáppee äddee, maid meerhâš, ko heiviittâs pivdá vuoigâdvuođâid.

Iheluokain 3-6 uáppee

…kiävttá jieijâs uápuin digitallijd palvâlusâid ulmemiäldásávt.
…máttá sirdeđ já kieđâvuššâđ tiäđu tiäđu digitallij palvâlusâi kooskâ.
…máttá kevttiđ digitallijd palvâlusâid pargoi vuástáväldimân já maaccâtmân.
…máttá čáládâttâđ ton uáppeehaldâšemvuáhádâhân, mii máhđulávt lii kiävtust, já uápásmuvá ton kevttimân.
…máttá kevttiđ (máttááttâs ulgguubiälásijd) páihálávt kiävtust leijee digitallijd palvâlusâid, main láá uáppee škoovlâjotteem tááhust teháliih tiäđuh.

…máttá kevttiđ jieijâs aargâst tehálijd digitallij palvâlusâid já äddee toi kuávdáš toimâmprinsipijd.
…äddee já máttá mutteđ digitallij palvâlusâi vuoigâdvuođâid.
…máttá nube ulmuu laiđiittâsâst sirduđ siämmáá palvâlus pargopevdi- já moobilversioi kooskâ.

…čuávu monnii digitallii palvâlus jiešvuođâ iššijn, maht suu oppâm ovdán.

Uáppee máttá uuccâđ ávhálijd digitallijd pirrâsijd já keččâliđ toi kevttimuulmijd. Uáppee máttá táárbu mield registeristuđ palvâlus kevtten.

Iheluokain 7-9 uáppee

…kiävttá luándulávt já maaŋgâpiälásávt digitallijd palvâlusâid uápui uássin já jieškote-uv oppâamnâsáid tijpâlij vuovijguin.
…máttá valjiđ ulmemiäldásii já olssis hiäivulii digitallii palvâlus.

…kiävttá njyebžilávt digitallijd palvâlusâid táárbu mield jieškote-uv piergâsijguin.

…máttá ášástâllâđ digitallávt tain ohtsâškode palvâlusâin, moh kyeskih sunjin.

…árvuštâl monnii digitallii palvâlus jiešvuođâ iššijn, maht suu jieijâs oppâm lii ovdánâm.

Uáppee máttá viärdádâllâđ, árvuštâllâđ já iävtuttiđ kiävtun digitallijd pirrâsijd.
Uáppee movtijdit eres uáppeid kevttiđ maaŋgâpiälásávt digitallijd pirrâsijd.

Pyevtittem

Arâšoddâdem

…pargeeh tuárjuh párnái ovdáneijee čäällim- já luuhâmtááiđu digitallij pirrâsij iššijn.
…digitalliih pirrâseh kiävttojeh iššeen kieláin sierâdâlmist.
…párnááh spellih speelâid, moh movtijditteh pyevtittiđ jieijâs siskáldâs.

…pargeeh já párnááh kovvejeh, päddejeh videon já hämmejeh siskáldâs oovtâkiärdánis toimâiguin.
…pargeeh já párnááh rähtih kove- já videoprojektijd.

…mainâstâlmist kiävttojeh iššeen digitalliih pirrâseh.
…párnááh rähtih jieijâs já ohtsijd digitallijd kiirjijd vijđes tekstâibárdâs miäldásávt.
…párnááh hárjutteleh sierâdemhámásii luuhâm já čäällim.

…párnááh rähtih oovtâkiärdánijd diagramijd.

…párnááh rähtih sierâdemhámásijd animaatioid.

Ovdâmáttááttâs

…párnááh pyevtitteh já tulkkojeh viestâid digitallijn pirrâsijn.

…párnááh kieđâvušeh kuuvijd já videoid maaŋgâpiälásávt, sierâdemhámásávt já keččâlâdmáin.

…párnááh pyevtitteh teevstâid vijđes tekstâibárdâs miäldásávt.

Iheluokain 1-2 uáppee

…máttá porgâđ jiečânávt já oovtâst škoovlâ digitallijn pirrâsijn.
…hárjuttâl kavnâđ vyerkkejum siskáldâs.
…haaldâš tiätuvuárhá kieđâvuššâm vuáđutááiđuid: vuorkkim, kopijistem, sirdem, sikkom.

…váldá kuuvijd, videokove já jienâid sehe hämmee taid oovtâkiärdánij vuovijguin.
…kiävttá kamera já eres älkkees heiviiittâsâid iššeen ko lii čokkiimin já vuorkkiimin aiccâmušâid.

…hárjuttâl pyevtittiđ teevstâ digitallii pirrâsist (maaŋgâhámásiih teevstah).
…pyevtit siskáldâs paddiimáin sárnum.
…máttá hammiđ teevstâ: teevstâ aktivistem, puustav stuáruduv já šlaajâ valjim.

…máttá nube ulmuu laiđiittâsâst rähtiđ tyeje, mast lii tekstâ, jienâ, koveh já videokoveh.

…máttá pyevtittiđ já tulkkuđ oovtâkiärdánijd tavlustuvâid já diagramijd.

…hárjuttâl kommentistiđ eres uáppei pyevtittem siskáldâsâid.

Uáppee máttá kevttiđ kuoskâttemčáittupeenâ ulmemiäldásávt.
…tobdá jieškote-uvlágán jieijâs pyevtitmân uáivildum digitallijd palvâlusâid já máttá kevttiđ taid. Sun lii movtijdum kuuvij, videoi já jienâ kieđâvušmist já pyevtit siskáldâs jiečânávt.

Iheluokain 3-6 uáppee

…máttá uuccâđ vyerkkejum tâi juohhum siskáldâs. Jis kevttimvuáhádâh nuuvt váátá, te uáppee äddee kansio- já tiätuvuárkkáráhtus.
…máttá vuorkkiđ já jyehiđ siskáldâs polvâpalvâlusâst. Sun máttá táárbu mield vuolgâttiđ tiätuvuárháid.

…máttá hammiđ kove, video tâi jienâ já rähtiđ tain tyeje.

…máttá pyevtittiđ teevstâ digitallii palvâlusâst. Sun máttá pyevtittiđ teevstâ jieškote-uv kevttimulmij várás (maaŋgâhámásiih teevstah).
…haaldâš teevstâkieđâvuššâmohjelm vuáđuid.

…máttá rähtiđ oovtâkiärdánis animaatio.

…máttá tavlustâhrekinistem vuáđuid. Sun máttá rähtiđ tavlustuv já tast diagram.

…máttá oovdânpyehtimgraafik vuáđuid. Sun máttá rähtiđ oovdânpyehtim.

…máttá kieđâvuššâđ já hammiistâllâđ siskáldâs digitallii pirrâsist oovtâst iärásijguin.
…osaa kommentoida ja antaa palautetta.

…äddee 3D-myensteristem já printtim máhđulâšvuođâid.

Uáppee tobdá kove, video já jienâ maaŋgâpiälásii kieđâvušmân lohtâseijee ohjelmijd já kiävttá taid. Uáppee pyevtit já juáhá editistum siskáldâs jieškote-uv fáádáin.
Uáppee máttá rähtiđ tiätuvuárhá ohtsii pargeldem várás já máttá lahteđ eres uáppeid toos fáárun.

Iheluokain 7-9 uáppee

…máttá vuáváđ loogisii kansio- já tiätuvuárkkáráhtus. Sun tiätá, kuus sunjin anoliih siskáldâsah láá sajadum.

…máttá stelliistâllâđ teevstâid, kuuvijd já tavlustuvâid.

…máttá kevttiđ teevstâin stiijlâid. Sun kávná taid spesialmeerhâid, moh láá sunjin anoliih.
…máttá rähtiđ čuujootmijd já käldeeluvâttâllâm automaattisijn čujottemtyejipiergâsáin.

…kiävttá digitallij pirrâsij maaŋgâpiälásijd máhđulâšvuođâid, ko pyevtit tyeje.
…kiävttá kove- já videokieđâvuššâmohjelmijd maaŋgâpiälásávt.

…máttá kevttiđ sollâčuujootmijd, reekkigciälhástuvâid já táválumosijd funktioid tavlustâhrekinistemohjelmist.
…máttá rähtiđ ulmemiäldásii diagram statistisii datast tavlustâhrekinistemohjelmáin.

…máttá rähtiđ vijđes, jesânistum oovdânpyehtimijd oovdânpyehtimgraafikohjelmáin.

…máttá uásálistiđ ohtsii čäällim- tâi eres siskáldâs pyevtittem prosesân digitallii palvâlusâst.

Uáppee máttá valjiđ almostittemuulmán heivejeijee koveformaat já hammiđ tiätuvuárhá taggaar resoluution, mii heivee almostitmân.
Uáppee máttá orniđ amnâstuv lasseetmáin äššisaanijd já kevttimáin fáddátubdâlduvâid.
Uáppee máttá iävtuttiđ pyeredemiävtuttâsâid oovdânpyehtimij čielgâsmittem várás kevttimáin iššeen digitallij palvâlusâi máhđulâšvuođâid.